nikola tesla
Tesla, Hırvatistan'da yaşayan Sırp bir aileden geliyordu. Avusturya'nın steiermark eyaleti'nin başkenti graz'da bulunan, bilim dersleriyle adını duyurmuş politeknik okuluna gitti. Sağlığı konusunda öğretmenlerini endişelendirecek kadar çok çalışmasına rağmen yaşamının kumar ve zamparalikla geçen başka bir yönü de vardi. Politeknikten mezun olmadan ayrılarak bir ders dönemi boyunca Prag üniversitesi'nde eğitim gördü. Edison Continental company'nin Edison patentiyle dinamolar, motorlar ve aydınlatma sistemleri ürettiği Paris'e giderek şirketin fabrikasında mühendis yardımcısı olarak ise başladı. Edison, bu genç adamdan çok etkilenmişti. Mali koşullar üzerinde anlaşmaya varmadan onu hemen danışman olarak ise aldı. Bir süre sonra Tesla hizmetlerinin karşılığı olan ücreti istedi. Edison' un kaçamak yanıtlar vermesi üzerine aldatildigini anlayan Tesla istifa ederek bağımsız çalışmaya başladı. Tesla 1906'da her yönden ciddi bir mali kriz içindeydi. Çoğunlukla patent almıyor, aldığında da haklarını savunmuyordu. Tesla her şeyi tüm ayrıntılarıyla zihninde canlandırma yeteneğine sahipti. Zaman zaman kendisi istemeden zihninde canli görüntüler beliriyor, bu görüntülere bazen ışık cakmalari eşlik ediyordu. Sırlarını korumak adına en önemli buluşlarını kağıda dokmemis, onları belleğinde saklamıştı. Tesla'da asperger sendromunun birçok özelliği vardi. Görsel düşünen, fotografik hafızaya sahip bir insandı. Başka birine dokunmaktan nefret ederdi. Her zaman resmi, eski tarz, sık kıyafetler giyerdi. Genellikle geceleri çalışan aşırı dakik biriydi. Cömert ama muskulpesent bir isverendi. Ölümünün ardından adı unutulmaya başladıysa da, en kuramsal fikirlerinden bazıları başarıyla gelistirilince yeniden hatırlandı.dogumunun yüzüncü yılı şerefine 1956 yılında manyetik akı yoğunluğu birimine Tesla'nin adı verildi.
meşhur fotoğrafı https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Tesla_Sarony.jpg/220px-Tesla_Sarony.jpg
edit: harf küçültme
edit: harf küçültme
1856-1943 yılları arasında yaşamış sırp fizik dehası. sırbistan'ın smiljan kasabasında dünyaya gelen teslanın ölüm yeri de abd'dir. tam anlamıyla modern çağ mucididir. ismini verdiği bobin ve alternatif akım kablosuz elektrik iletimi teknolojinin bu kadar ileri seviyeye gelmesinde önemli rol oynar. ölümüne kadar 300e yakın icadı olan tesla'nın bir çok icadı ya anlaşılmamıştır ya da başkasının icadı olarak bilinmiştir. örneğin radyo
babasına kalsa papaz olması süper fikir olan tesla, annesinin desteğiyle bilim dünyasına kazandırılmıştır. 12 yaşındayken 17 yaşındaki ağabeyini bir kazada kaybeden tesla, psikolojik travmalar yaşamaya başlamıştır.şizofren olduğu dahi düşünülmüştür. bu zor zamanlardan babasının ölümüne kadar öğrenimine graz politeknik okulunda devam eder ancak 3. sınıfta okulu bırakır. ancak buhranlı zamanların da sona ermesiyle prag'da bulunan charles ferdinand üniversitesi'ne başlar. babasının ölümüyle üniversite öğrenimi de yarıda kalır. çalışma hayatına giren tesla, parise gider oradaki continental edison firmasında çalışmaya başlar. o güne dek yol inşa işlerinde çalıştığı da söylenir elbette. thomas edison'ın fikirlerini yaymak maksadıyla kurulmuş bu şirkette çalışırken ruhunu özgür bırakır ve bir çok buluşuna burada imza atar. ilk icadı regüle edici kontrol cihazını burada bulur ve geliştirir.daha sonra patronunun referans mektubuyla amerikaya gider ve edison ile ilk kez orada tanışır. mektupta yazan "iki büyük adam tanıyorum. biri sensin, diğeri de bu genç adam" dır.
nikola tesla, edisonun şirketinde çalışmaya başlar. burada alternatif akıma kafayı amiyane tabirle takan tesla, 1896 yılına gelindiğinde kablosuz elektrik akımının ilk büyük gösterisini sunacaktır. westinghouse şirketinin desteğiyle, niagara şelalesinden üretilen elektrikle buffalo şehri aydınlatılmıştır. mesafe 40 km'dir. bu olaydan sonra şehirdeki jeneratör sayısını artıran tesla, newyork şehrini de aydınlatmaya başlamıştır. bu, tesla'nın edisona karşı kazandığı ilk zaferidir. çünkü edisonun şirketinde çalıştığı sıralarda alternatif akımla yapmak istediklerini anlatan tesla'ya edison'un yanıtı "boş meselelerle kafasını boşuna meşgul etmemesi gerektiği" şeklindeydi.
günümüz robotlarının atası, radyoastronominin temeli, radyo gibi birçok yeniliğin mucidi tesla, aslında gözünü ışınlanma diye tabir edilen kuantum dolanıklığına dikmiştir. ilk dile gelimi schrödinger teoremlerine dayansa da tesla'nın bu konuda ciddi çalışmalarının ve deneylerinin olduğu söylenmektedir.
şunu yazmadan geçemeyeceğim sözlük: en sevdiğim fizikçidir bu sıra dışı mühendis.
edit: imla
babasına kalsa papaz olması süper fikir olan tesla, annesinin desteğiyle bilim dünyasına kazandırılmıştır. 12 yaşındayken 17 yaşındaki ağabeyini bir kazada kaybeden tesla, psikolojik travmalar yaşamaya başlamıştır.şizofren olduğu dahi düşünülmüştür. bu zor zamanlardan babasının ölümüne kadar öğrenimine graz politeknik okulunda devam eder ancak 3. sınıfta okulu bırakır. ancak buhranlı zamanların da sona ermesiyle prag'da bulunan charles ferdinand üniversitesi'ne başlar. babasının ölümüyle üniversite öğrenimi de yarıda kalır. çalışma hayatına giren tesla, parise gider oradaki continental edison firmasında çalışmaya başlar. o güne dek yol inşa işlerinde çalıştığı da söylenir elbette. thomas edison'ın fikirlerini yaymak maksadıyla kurulmuş bu şirkette çalışırken ruhunu özgür bırakır ve bir çok buluşuna burada imza atar. ilk icadı regüle edici kontrol cihazını burada bulur ve geliştirir.daha sonra patronunun referans mektubuyla amerikaya gider ve edison ile ilk kez orada tanışır. mektupta yazan "iki büyük adam tanıyorum. biri sensin, diğeri de bu genç adam" dır.
nikola tesla, edisonun şirketinde çalışmaya başlar. burada alternatif akıma kafayı amiyane tabirle takan tesla, 1896 yılına gelindiğinde kablosuz elektrik akımının ilk büyük gösterisini sunacaktır. westinghouse şirketinin desteğiyle, niagara şelalesinden üretilen elektrikle buffalo şehri aydınlatılmıştır. mesafe 40 km'dir. bu olaydan sonra şehirdeki jeneratör sayısını artıran tesla, newyork şehrini de aydınlatmaya başlamıştır. bu, tesla'nın edisona karşı kazandığı ilk zaferidir. çünkü edisonun şirketinde çalıştığı sıralarda alternatif akımla yapmak istediklerini anlatan tesla'ya edison'un yanıtı "boş meselelerle kafasını boşuna meşgul etmemesi gerektiği" şeklindeydi.
günümüz robotlarının atası, radyoastronominin temeli, radyo gibi birçok yeniliğin mucidi tesla, aslında gözünü ışınlanma diye tabir edilen kuantum dolanıklığına dikmiştir. ilk dile gelimi schrödinger teoremlerine dayansa da tesla'nın bu konuda ciddi çalışmalarının ve deneylerinin olduğu söylenmektedir.
şunu yazmadan geçemeyeceğim sözlük: en sevdiğim fizikçidir bu sıra dışı mühendis.
edit: imla
belgrad da sadece bir gününüz varsa ve o gün pazartesiyse hiç boşuna müzesini gezmeye gitmeyin çünkü pazartesileri kapalıymış,(bkz: acı tecrübeler)
büyük hayranı olduğum bilim insanıdır. iyisi ile kötüsü ile bahsetmek gerekirse evet mükemmel fikirlere sahipti, bilime aşıktı ve bunu tamamen zevk için yapıyordu. hiçbir maddi kaygısı yoktu. yakın zamanda hayatını anlatan kitabı okudum. tesla çoğu zaman bahtsız ve hayatın tokadını yemiş bir insan olarak gösteriliyor. ama hayatına biraz baktığınız zaman genel olarak kendisine sunulan imkanları reddeden hatta bazen bile isteye kötü olanı seçen biri ile karşılaşıyorsunuz. hakkında okuduklarım hayranlığımın azalmasına neden olmadı bilakis biraz daha arttı. çünkü hayatına baktığınız zaman daha bizden biri olduğunu görüyorsunuz. o anlatılanlarla şişirilen tesla'dan çok daha farklı biri ile karşılaşıyorsunuz. hatta bazı anlarını okurken ya bende böyle bir dönem geçirdim demek size de öz güven katıyor.
tesla'nın hayatı boyunca bir sevgilisi dahi olmamıştır. bunun nedeni de abisinin çok genç yaşta ölmüş olmasıdır. tesla abisinin ölümünden kendini suçlu tuttuğu için ve abisinin ölmeden önce hiç sevgilisi olmadığı için kendini bu şekilde cezalandırmayı seçmiştir.
herkesin bildiği bir olay ise edison ile aralarında geçen atışmadır. hatta bu atışma bazı yerlerde büyük kavgalara bile sebep olan bir olaydır. fakat şöyle bir gerçek vardır ki edison tesla'yı en dibe battığı dönemde bulmuştur ve onun tekrar ayağa kalkıp bilime dönmesini sağlamıştır. yani o yere yere bitiremediğimiz edison olmasa tesla belkide düştüğü o çukurdan çıkamayacaktı ya da çıksa bile bu biraz daha zaman almış olacaktı ve bazı şeyler için geç kalmış olacaktı. kısacası en azından benim görüşüm edison olmasaydı tesla tanıdığımız tesla olmayacaktı. ama yine de bana sorsanız edison mu tesla mı cevabım tesla olacaktır. ama edison'un başarıları da göz ardı edilemeyecek niteliktedir.
(bkz: yiğidi öldür hakkını yeme)
(bkz: tesla vs edison)
tesla'nın hayatı boyunca bir sevgilisi dahi olmamıştır. bunun nedeni de abisinin çok genç yaşta ölmüş olmasıdır. tesla abisinin ölümünden kendini suçlu tuttuğu için ve abisinin ölmeden önce hiç sevgilisi olmadığı için kendini bu şekilde cezalandırmayı seçmiştir.
herkesin bildiği bir olay ise edison ile aralarında geçen atışmadır. hatta bu atışma bazı yerlerde büyük kavgalara bile sebep olan bir olaydır. fakat şöyle bir gerçek vardır ki edison tesla'yı en dibe battığı dönemde bulmuştur ve onun tekrar ayağa kalkıp bilime dönmesini sağlamıştır. yani o yere yere bitiremediğimiz edison olmasa tesla belkide düştüğü o çukurdan çıkamayacaktı ya da çıksa bile bu biraz daha zaman almış olacaktı ve bazı şeyler için geç kalmış olacaktı. kısacası en azından benim görüşüm edison olmasaydı tesla tanıdığımız tesla olmayacaktı. ama yine de bana sorsanız edison mu tesla mı cevabım tesla olacaktır. ama edison'un başarıları da göz ardı edilemeyecek niteliktedir.
(bkz: yiğidi öldür hakkını yeme)
(bkz: tesla vs edison)